Bé trai 6 tuổi nhập viện trong tình trạng ung thư thận giai đoạn cuối. Nguyên nhân khiến người cha đau lòng: đồ uống yêu thích của con hóa ra là “kẻ giết người” thầm lặng.
Ai có thể ngờ rằng những chai nước ngọt, nước trái cây đóng hộp đầy màu sắc, tưởng chừng vô hại lại có thể tước đi sức khỏe và cả tương lai của một đứa trẻ? Câu chuyện đau lòng của bé Minh Minh (6 tuổi, Trung Quốc) là một hồi chuông cảnh tỉnh cho tất cả các bậc phụ huynh về những nguy cơ tiềm ẩn từ thói quen tiêu thụ đồ uống có đường quá mức ở trẻ em.
Cách đây không lâu, anh (bố của Minh Minh) vô tình phát hiện một khối u lạ trong bụng con trai. Lo lắng tột độ, anh nhanh chóng đưa con đến bệnh viện kiểm tra. Kết quả chẩn đoán khiến cả gia đình bàng hoàng: Minh Minh mắc ung thư thận giai đoạn ba.
Các bác sĩ cho biết, mặc dù ung thư thận ở trẻ em có yếu tố di truyền, nhưng thói quen cho trẻ uống đồ uống có đường trong thời gian dài là một trong những nguyên nhân tác động trực tiếp đến sự phát triển của bệnh. Hơn nữa, Minh Minh còn bị thừa cân, béo phì, khiến thận bị tổn thương nghiêm trọng hơn.
Đây không phải là trường hợp cá biệt. Theo thống kê gần đây tại một bệnh viện nhi, có đến gần 30% trẻ em mắc ung thư thận có thói quen uống nước ngọt, nước trái cây đóng hộp thường xuyên.
Đồ uống ngọt có đường không chỉ đơn thuần là “vô bổ”, mà còn là “kẻ thù” nguy hiểm đối với sức khỏe của trẻ em, đặc biệt là thận.
Một chai nước ngọt có ga 500ml chứa trung bình khoảng 53g đường, gấp đôi lượng đường tối đa mà trẻ em nên tiêu thụ mỗi ngày (25g). Tiêu thụ quá nhiều đường trong thời gian dài dẫn đến kháng insulin, tạo điều kiện thuận lợi cho tế bào ung thư phát triển.
Chất phốt phát có trong nước ngọt gây rối loạn chuyển hóa canxi phốt pho, làm tăng gánh nặng lên thận. Nghiên cứu cho thấy, chỉ sau 2 giờ uống nước ngọt, lượng canxi trong nước tiểu có thể tăng đến 20%.
Nhiều loại nước ngọt chứa caramel màu có 4-methylimidazole, một chất có khả năng gây ung thư ở động vật thí nghiệm. Hệ thống trao đổi chất của trẻ em chưa hoàn thiện, dễ bị tổn thương hơn so với người lớn.
Không chỉ nước ngọt có ga, nhiều loại đồ uống khác cũng tiềm ẩn những nguy cơ gây hại cho sức khỏe của trẻ mà các bậc phụ huynh thường bỏ qua.
Loại đồ uống này thường được quảng cáo là “tốt cho tiêu hóa”, nhưng thực tế lại chứa một lượng đường khổng lồ, hơn 15g đường/100ml. Uống một chai nước men vi sinh sau bữa ăn chẳng khác nào ăn thêm nửa bát cơm.
Mặc dù được dán nhãn “100% nước ép”, nhiều loại nước trái cây đóng hộp đã qua cô đặc và hoàn nguyên, lượng vitamin bị hao hụt đáng kể, trong khi lượng đường vẫn giữ nguyên. Một ly nước cam đóng hộp tương đương với việc ăn 4 quả cam về lượng đường.
Nếu trẻ không vận động mạnh, việc uống nước thể thao sẽ khiến chất điện giải dư thừa gây thêm gánh nặng cho thận. Một số loại nước uống thể thao chứa lượng natri tương đương 1/3 nhu cầu hàng ngày của trẻ.
Để bảo vệ sức khỏe thận của trẻ, cha mẹ cần thay đổi thói quen tiêu dùng và xây dựng lối sống lành mạnh cho con.
Khuyến khích trẻ uống đủ nước mỗi ngày. Công thức tính lượng nước cần thiết cho trẻ trong độ tuổi đi học: Cân nặng (kg) × 30ml + lượng mất do vận động. Cha mẹ có thể chuẩn bị bình nước hình thú ngộ nghĩnh, thêm vài lát chanh hoặc dưa leo để tăng hứng thú cho trẻ.
Trước khi mua bất kỳ loại đồ uống nào, hãy đọc kỹ nhãn thành phần. Nếu 3 thành phần đầu tiên trong bảng thành phần là đường trắng, siro fructose glucose, thì nên tránh. Trong bảng dinh dưỡng, nếu carbohydrate >5g/100ml, đó là thức uống nhiều đường.
Nếu trẻ có các dấu hiệu sau, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay lập tức:
Vị giác của trẻ cần được định hướng và giáo dục, thay vì nuông chiều theo sở thích nhất thời. Hãy biến những chuyến đi siêu thị thành những buổi học dinh dưỡng thú vị, dạy trẻ cách đọc bảng thành phần và lựa chọn những thực phẩm lành mạnh. Thay vì nước ngọt, hãy thử những công thức sáng tạo từ trái cây tươi, vừa thỏa mãn khẩu vị của trẻ, vừa bảo vệ sức khỏe.
Mỗi chai nước ngọt không uống hôm nay có thể là một phần sức khỏe vững chắc cho ngày mai. Bắt đầu từ hôm nay, hãy cho con bạn những lựa chọn trưởng thành và lành mạnh hơn. Hãy nhớ rằng, việc phòng ngừa ung thư thận ở trẻ em không chỉ là trách nhiệm của các bác sĩ, mà còn là trách nhiệm của mỗi bậc phụ huynh.
Lời khuyên: Hãy chủ động bảo vệ con trẻ khỏi nguy cơ ung thư thận bằng cách xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh và hạn chế tối đa đồ uống có đường. Sự lựa chọn thông minh của bạn hôm nay sẽ mang lại sức khỏe và tương lai tươi sáng cho con ngày mai.