Những tưởng COVID-19 đã lùi xa, nhưng những dấu hiệu gần đây cho thấy khu vực Đông Nam Á đang phải đối mặt với nguy cơ tái bùng phát dịch bệnh. Số ca mắc mới có xu hướng gia tăng nhẹ ở một số quốc gia, buộc các chính phủ phải nhanh chóng siết chặt các biện pháp phòng ngừa. Vậy, thực hư tình hình ra sao? Liệu chúng ta có nên lo lắng? Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về tình hình COVID-19 tại Đông Nam Á, các biện pháp ứng phó của từng quốc gia, và những khuyến cáo từ các chuyên gia y tế hàng đầu.
Trong những tuần gần đây, một làn sóng lo ngại mới về COVID-19 đang dấy lên tại Đông Nam Á khi số ca mắc mới có dấu hiệu gia tăng tại nhiều quốc gia. Mặc dù chưa chạm đến mức báo động như các đợt dịch trước đây, nhưng giới chức y tế khu vực không chủ quan, đồng loạt triển khai các biện pháp ứng phó nhằm phòng ngừa khả năng bùng phát dịch trên diện rộng, đặc biệt trong bối cảnh biến thể JN.1 – một biến thể phụ của Omicron – đang lan rộng trên toàn cầu.
Nguyên nhân của sự gia tăng này có thể kể đến:
Theo Bộ Y tế Malaysia (MOH), trung bình mỗi tuần nước này ghi nhận khoảng 600 ca nhiễm COVID-19. Dù không có ca tử vong nào liên quan tới COVID-19 từ đầu năm 2025, song nhà chức trách vẫn duy trì mức cảnh giác cao.
Theo dữ liệu từ Tuần dịch tễ học 1 – 19, Malaysia đã ghi nhận tổng cộng 11.727 ca mắc mới, và xu hướng ghi nhận đang giảm nhẹ. Giới chức cho rằng tình hình vẫn trong tầm kiểm soát, song không loại trừ khả năng xuất hiện đợt dịch mới.
Tại Campuchia, số ca mắc mới tuy thấp nhưng có dấu hiệu quay trở lại. Theo thông báo ngày 18/5 của Bộ Y tế nước này, chỉ trong một ngày đã ghi nhận 6 ca nhiễm mới trong cộng đồng.
Quốc vụ khanh Bộ Y tế Or Vandine kêu gọi người dân, đặc biệt là các nhóm nguy cơ cao, đi tiêm nhắc lại vaccine COVID-19. Bà Vandine nhấn mạnh về khả năng biến thể JN.1 xâm nhập vào Campuchia.
Bộ Y tế Campuchia tiếp tục tuyên truyền rộng rãi đến người dân về biện pháp phòng ngừa theo mô hình “3 không và 3 phòng” (không lơ là, không tụ tập, không hoảng loạn; rửa tay, đeo khẩu trang, giữ khoảng cách).
Singapore là một trong hai quốc gia có số ca mắc mới cao nhất khu vực trong thời gian gần đây. Bộ Y tế Singapore ước tính từ ngày 27/4 đến 3/5 có khoảng 14.200 ca mắc mới – tăng đáng kể so với những tuần trước đó.
Singapore cũng đang khuyến khích người dân, đặc biệt là nhóm dễ tổn thương, tiêm nhắc lại vaccine mRNA phòng COVID-19. Trung tâm Quốc gia về Bệnh truyền nhiễm (NCID) nước này cho biết mặc dù phần lớn ca nhiễm hiện nay có triệu chứng nhẹ, nhưng vẫn có nguy cơ gia tăng nhập viện nếu dịch lan rộng.
Theo Trung tâm thông tin COVID-19 của Chính phủ Thái Lan, số ca mắc COVID-19 đã tăng vọt tại Thái Lan, với tổng cộng 71.067 ca nhiễm và 19 ca tử vong được báo cáo từ ngày 1/1 đến ngày 14/5/2025.
Dữ liệu từ Cục Khoa học Y tế thuộc Bộ Y tế Thái Lan cho thấy sự hiện diện ngày càng tăng của biến thể Omicron XEC tại Thái Lan trong tháng 1 và tháng 2 năm nay.
Giới chức y tế Thái Lan cho biết nguyên nhân chủ yếu là do tâm lý chủ quan sau thời gian dài không có đợt dịch lớn, trong khi tỷ lệ tiêm nhắc lại vaccine tại nhiều tỉnh vẫn ở mức thấp. Chính phủ nước này đã yêu cầu các địa phương đẩy mạnh chiến dịch tiêm chủng và truyền thông phòng dịch. Giới chức y tế nước này kêu gọi công chúng tiếp tục cảnh giác, theo dõi các triệu chứng, rửa tay thường xuyên và đeo khẩu trang ở những nơi đông người.
Các triệu chứng nhiễm XEC bao gồm sốt, ho, đau họng, mệt mỏi, nhức đầu, đau nhức cơ thể, nghẹt mũi, chảy nước mũi, mất khứu giác hoặc vị giác, chán ăn, tiêu chảy, nôn mửa.
Nhiều chuyên gia tại Đại học Oxford và Đại học London cho rằng các chính phủ đang có xu hướng “lãng quên bài học từ đại dịch COVID-19”. Họ lo ngại rằng hệ thống y tế nhiều nước đã rút giảm năng lực phản ứng và giám sát dịch tễ, trong khi SARS-CoV-2 vẫn tiếp tục biến đổi.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tiếp tục duy trì cảnh báo về biến thể JN.1, đánh giá đây là biến thể chiếm ưu thế toàn cầu hiện nay. WHO khuyến nghị các nước duy trì hệ thống giám sát SARS-CoV-2, tiếp tục tiêm vaccine cho nhóm nguy cơ cao, đồng thời sẵn sàng phương án phản ứng khi dịch quay trở lại.
Trước tình hình đó, các quốc gia Đông Nam Á đang chọn hướng tiếp cận thận trọng: cảnh giác nhưng không hoảng loạn, kiểm soát dịch bệnh bằng tiêm chủng, giám sát và truyền thông phòng ngừa.
Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa COVID-19 mà bạn có thể thực hiện:
Tóm lại, dù số ca mắc COVID-19 có dấu hiệu gia tăng ở một số quốc gia Đông Nam Á, nhưng tình hình vẫn đang được kiểm soát. Với các biện pháp phòng ngừa chủ động, tiêm chủng đầy đủ và tinh thần cảnh giác cao, chúng ta có thể ngăn chặn nguy cơ tái bùng phát dịch bệnh và duy trì một cuộc sống an toàn, ổn định.