Sức Khỏe Tim Mạch & Lối Sống Bền Vững: Phòng Ngừa Bệnh Tim

Bạn có đang thực sự sống khỏe mạnh và bền vững? Giữa guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại, chúng ta thường bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo sớm từ cơ thể, phớt lờ những thói quen tưởng chừng vô hại nhưng lại âm thầm bào mòn sức khỏe. Bài viết này sẽ vén màn những bí mật về lối sống bền vững, tập trung vào sức khỏe tim mạch – nền tảng của một cuộc đời trọn vẹn và hạnh phúc. Từ những cảnh báo về nguy cơ tắc mạch máu não, đột quỵ ở người trẻ, đến căn bệnh “giết tim” trong vài ngày, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá cách phòng ngừa và xây dựng một cuộc sống khỏe mạnh, bền vững từ hôm nay.

Sống Bền Vững: Hồi Chuông Cảnh Báo Từ Những Câu Chuyện Đau Lòng

Những năm gần đây, chúng ta chứng kiến ngày càng nhiều những câu chuyện thương tâm về những người trẻ tuổi, khỏe mạnh đột ngột gục ngã vì các bệnh tim mạch. Chị Trần Thị Nga (29 tuổi, Phú Thọ) là một ví dụ điển hình. Người mẹ trẻ của hai con nhỏ bất ngờ phát bệnh viêm cơ tim do virus và phải cắt bỏ cả tay lẫn chân để giữ mạng sống. Câu chuyện của chị là lời cảnh tỉnh sâu sắc về sự nguy hiểm của các bệnh tim mạch, đặc biệt là viêm cơ tim, căn bệnh có thể diễn tiến nhanh chóng và gây ra những hậu quả khôn lường.

Một trường hợp khác được chia sẻ bởi PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, là một bệnh nhân nam 24 tuổi, khỏe mạnh, nhập viện vì sốt, đau ngực, đau thượng vị âm ỉ. Chỉ sau 48 tiếng nhập viện, bệnh nhân ngừng tuần hoàn và phải sử dụng ECMO (tuần hoàn ngoài cơ thể) để duy trì sự sống.

Những câu chuyện này cho thấy rằng, bệnh tim mạch không còn là căn bệnh của tuổi già mà đang dần trẻ hóa. Lối sống thiếu khoa học, áp lực công việc, chế độ ăn uống không lành mạnh và ít vận động là những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến tình trạng này.

Đừng Chủ Quan Với Những Dấu Hiệu Cảnh Báo Từ Trái Tim

Nhiều người thường chủ quan bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh tim mạch, cho rằng đó chỉ là những triệu chứng thông thường của cảm cúm hoặc mệt mỏi. Tuy nhiên, đây có thể là sai lầm chết người. Theo các chuyên gia tim mạch, nếu bạn có những triệu chứng sau, cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời:

• Triệu chứng toàn thân: Mệt mỏi, sốt, đau cơ, đau khớp, có thể xuất hiện sau nhiễm virus (cúm, cảm lạnh, hoặc virus khác như Coxsackie, Adenovirus, SARS-CoV-2).
• Triệu chứng tim mạch:
  • Đau ngực (cảm giác đè ép hoặc đau nhói).
  • Khó thở, đặc biệt khi gắng sức.
  • Nhịp tim nhanh hoặc không đều (loạn nhịp).
  • Huyết áp thấp, chóng mặt, ngất xỉu.
• Triệu chứng nặng (trong trường hợp nghiêm trọng):
  • Suy tim cấp: Phù chân, khó thở nặng, mệt lả.
  • Sốc tim: Da lạnh, mạch yếu, tụt huyết áp.

Đặc biệt, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu cảnh báo: “Nếu các bạn, đặc biệt những người trẻ tuổi, bị cảm cúm nhưng có các triệu chứng khác thường như đau tức ngực, mỏi cơ nhiều, khó thở, rối loạn huyết áp, nhịp tim… rất nên đến các cơ sở y tế uy tín để khám bệnh. Nhiều khi “tặc lưỡi” ra hiệu thuốc mua mấy viên thuốc cảm sẽ mang họa vào thân”.

Viêm cơ tim là tình trạng viêm lớp cơ tim – lớp giữa của thành tim – có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó virus là thủ phạm phổ biến nhất. Các virus thường gặp gây viêm cơ tim bao gồm Coxsackie B, Adenovirus, Parvovirus B19, virus cúm và gần đây là SARS-CoV-2.

Bệnh có thể khởi phát sau một đợt cảm cúm thông thường, nhưng hậu quả lại cực kỳ nghiêm trọng. Một số bệnh nhân hồi phục hoàn toàn, không để lại di chứng. Nhưng nhiều người tiến triển nhanh chóng thành suy tim cấp, rối loạn nhịp tim nguy hiểm, ngừng tuần hoàn – đặc biệt là ở người trẻ.

ECMO: Cứu Cánh Cuối Cùng Cho Bệnh Nhân Viêm Cơ Tim Nặng

Với các ca viêm cơ tim nặng dẫn đến sốc tim, ngừng tuần hoàn, biện pháp cuối cùng để cứu sống bệnh nhân là sử dụng ECMO – thiết bị giúp duy trì tuần hoàn và trao đổi oxy ngoài cơ thể. Tuy nhiên, đây là kỹ thuật cao, đòi hỏi chuyên môn sâu, trang thiết bị hiện đại và đội ngũ chăm sóc chuyên nghiệp.

Tại Việt Nam, nhờ hệ thống Tele-ICU kết nối giữa các tuyến, nhiều bệnh nhân đã được can thiệp kịp thời, giúp nâng cao tỉ lệ sống sót.

Xây Dựng Lối Sống Bền Vững: Bảo Vệ Tim Mạch Từ Hôm Nay

Để sống bền vững và bảo vệ sức khỏe tim mạch, chúng ta cần xây dựng một lối sống khoa học và lành mạnh, bao gồm:

1. Chế độ ăn uống lành mạnh:
   • Hạn chế: Đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên xào nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, nước ngọt có ga.
   • Ưu tiên: Rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc, cá, các loại đậu.
   • Lưu ý: Chọn dầu ăn tốt cho tim mạch (dầu ô liu, dầu hướng dương, dầu đậu nành), hạn chế các loại dầu có hại (dầu dừa, dầu cọ).
   • Bổ sung: Các loại thực phẩm tốt cho tim mạch như tỏi, hành tây, nghệ, gừng, trà xanh, socola đen.
2. Vận động thường xuyên:
   • Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần.
   • Chọn các bài tập phù hợp với thể trạng và sở thích (đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe, yoga, aerobic).
   • Tránh ngồi lâu một chỗ, nên đứng dậy vận động sau mỗi 30 phút làm việc.
3. Ngủ đủ giấc:
   • Ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm.
   • Tạo môi trường ngủ thoải mái, yên tĩnh, thoáng mát.
   • Tránh sử dụng các thiết bị điện tử trước khi ngủ.
4. Kiểm soát căng thẳng:
   • Tìm các phương pháp thư giãn, giảm căng thẳng (thiền, yoga, đọc sách, nghe nhạc, đi du lịch).
   • Chia sẻ những lo lắng với người thân, bạn bè hoặc chuyên gia tâm lý.
5. Khám sức khỏe định kỳ:
   • Khám sức khỏe tổng quát và kiểm tra tim mạch định kỳ để phát hiện sớm các vấn đề và điều trị kịp thời.
6. Từ bỏ các thói quen xấu:
   • Hút thuốc lá: Thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra các bệnh tim mạch.
   • Uống nhiều rượu bia: Uống nhiều rượu bia có thể làm tăng huyết áp, tăng cholesterol và gây ra các bệnh tim mạch.
7. Chú ý đến các vấn đề sức khỏe khác:
   • Kiểm soát tốt các bệnh mãn tính như tiểu đường, huyết áp cao, cholesterol cao.
   • Điều trị kịp thời các bệnh nhiễm trùng.

Những Thói Quen Trước Khi Đi Ngủ Cần Tránh Để Bảo Vệ Mạch Máu

Ngoài những yếu tố trên, chúng ta cũng cần chú ý đến những thói quen trước khi đi ngủ, bởi chúng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tim mạch. Cụ thể, cần tránh những việc sau:

• Ăn quá no: Ăn quá no trước khi đi ngủ sẽ khiến hệ tiêu hóa phải làm việc quá sức, gây áp lực lên tim mạch.
• Uống nhiều nước: Uống nhiều nước trước khi đi ngủ có thể gây tiểu đêm, ảnh hưởng đến giấc ngủ.
• Sử dụng các thiết bị điện tử: Ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử có thể ức chế sản xuất melatonin, hormone giúp điều hòa giấc ngủ.
• Suy nghĩ tiêu cực: Suy nghĩ tiêu cực, lo lắng trước khi đi ngủ có thể gây căng thẳng, ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch.

Tóm Lược Lối Sống Bền Vững Cho Sức Khỏe Tim Mạch Vượt Trội

Để sống bền vững, chúng ta cần chủ động bảo vệ sức khỏe tim mạch bằng cách xây dựng một lối sống khoa học, lành mạnh, từ chế độ ăn uống, vận động, ngủ nghỉ đến kiểm soát căng thẳng. Hãy lắng nghe cơ thể, nhận diện sớm các dấu hiệu cảnh báo và thăm khám kịp thời để phòng ngừa và điều trị bệnh tim mạch hiệu quả. Sức khỏe tim mạch là nền tảng của một cuộc sống trường thọ và hạnh phúc.