Thức khuya đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại của nhiều người Việt Nam. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài tưởng chừng như vô hại, thói quen này đang âm thầm bào mòn sức khỏe lá gan của bạn. Các nghiên cứu khoa học gần đây đã chỉ ra mối liên hệ mật thiết giữa thức khuya và các bệnh lý về gan, đặc biệt là gan nhiễm mỡ. Vậy, thức khuya tác động đến gan như thế nào và làm thế nào để bảo vệ “nhà máy thải độc” quan trọng này? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết và giải pháp thiết thực nhất.
Gan đóng vai trò then chốt trong việc thanh lọc máu, chuyển hóa dinh dưỡng và loại bỏ độc tố khỏi cơ thể. Khi bạn thức khuya, đồng hồ sinh học tự nhiên của cơ thể bị đảo lộn, gây ra hàng loạt rối loạn ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng gan.
Thức khuya làm gián đoạn quá trình chuyển hóa lipid (chất béo) trong cơ thể. Thay vì được chuyển hóa thành năng lượng, chất béo có xu hướng tích tụ trong gan, dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ. Gan nhiễm mỡ không chỉ gây khó chịu mà còn làm tăng nguy cơ xơ gan và ung thư gan nếu không được kiểm soát kịp thời. Một nghiên cứu đăng trên The Endocrine Society’s Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism đã chỉ ra rằng những người có lối sống ít vận động và thường xuyên thức khuya có nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ cao hơn đáng kể so với những người có thói quen sinh hoạt lành mạnh.
Khi bạn thức khuya, gan phải làm việc quá sức để xử lý các độc tố tích tụ trong cơ thể. Trong khi đó, quá trình phục hồi và tái tạo tế bào gan lại bị trì hoãn do thiếu ngủ. Điều này khiến gan ngày càng suy yếu và dễ bị tổn thương bởi các tác nhân gây hại khác.
Thức khuya làm suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể, khiến bạn dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, trong đó có viêm gan. Viêm gan, nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan.
Gan nhiễm mỡ thường diễn biến âm thầm, không gây ra triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu. Nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi đi khám sức khỏe định kỳ hoặc siêu âm ổ bụng. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển nặng hơn, bạn có thể gặp phải một số triệu chứng sau:
Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào trong số này, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Để bảo vệ lá gan khỏi những tác hại của thức khuya và ngăn ngừa các bệnh lý về gan, bạn cần thực hiện ngay những thay đổi tích cực trong lối sống.
Ngủ đủ giấc (7-8 tiếng mỗi đêm) và đi ngủ trước 23h là yếu tố then chốt để bảo vệ lá gan. Khi bạn ngủ đủ giấc, gan có thời gian để phục hồi và tái tạo tế bào, đồng thời loại bỏ các độc tố tích tụ trong cơ thể. Hãy tạo một môi trường ngủ yên tĩnh, tối và mát mẻ để có giấc ngủ ngon và sâu giấc.
Một chế độ ăn uống cân bằng, giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất là vô cùng quan trọng để duy trì chức năng gan khỏe mạnh.
Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường lưu thông máu, cải thiện quá trình trao đổi chất và giảm lượng mỡ thừa trong cơ thể, từ đó giúp bảo vệ gan. Hãy dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để tập thể dục, chẳng hạn như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, yoga…
Thăm khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là kiểm tra chức năng gan, giúp phát hiện sớm các vấn đề về gan và có biện pháp can thiệp kịp thời. Nếu bạn có nguy cơ cao mắc bệnh gan (ví dụ: thừa cân, béo phì, tiểu đường, tiền sử gia đình mắc bệnh gan), hãy đi khám bác sĩ thường xuyên hơn.
Bảo vệ lá gan không chỉ là bảo vệ một cơ quan nội tạng mà còn là bảo vệ sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống của bạn. Hãy từ bỏ thói quen thức khuya và xây dựng một lối sống lành mạnh ngay từ hôm nay để có một lá gan khỏe mạnh và một cuộc sống viên mãn.