Ăn Cơm Ngừa Ung Thư: Thay Đổi Thói Quen Ăn Uống Này!

Cơm là món ăn không thể thiếu trong bữa ăn của người Việt. Tuy nhiên, ít ai biết rằng, những thói quen ăn cơm tưởng chừng vô hại lại có thể âm thầm làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng, ung thư dạ dày và ung thư vú. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích 3 thói quen ăn cơm “độc hại” phổ biến, đồng thời đưa ra những lời khuyên hữu ích để bạn có thể bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình.

3 Thói Quen Ăn Cơm “Độc Hại” Người Việt Cần Loại Bỏ Ngay

Ngày nay, với nhịp sống hối hả, nhiều người Việt đã hình thành những thói quen ăn uống không lành mạnh. Dưới đây là 3 thói quen ăn cơm phổ biến được các chuyên gia cảnh báo là có thể làm tăng nguy cơ ung thư:

1. Ăn Nhiều Cơm Với Thực Phẩm Chứa Đường Và Tinh Bột Tinh Chế – “Mồi Ngon” Cho Tế Bào Ung Thư

Cơm trắng là nguồn cung cấp carbohydrate chính trong bữa ăn của người Việt. Tuy nhiên, việc ăn quá nhiều cơm trắng cùng với các món ăn giàu đường, nước sốt sánh đặc, bánh mì trắng, mì gói… có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe.

Tại sao thói quen này lại nguy hiểm?

• Tăng đường huyết đột ngột: Khi tiêu thụ quá nhiều tinh bột tinh chế và đường, lượng đường trong máu sẽ tăng vọt. Để kiểm soát lượng đường này, cơ thể sẽ sản xuất insulin với số lượng lớn.
• Viêm mạn tính: Tình trạng đường huyết và insulin cao kéo dài có thể dẫn đến viêm mạn tính trong cơ thể. Viêm mạn tính được xem là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra nhiều bệnh lý, bao gồm cả ung thư.
• Rối loạn chuyển hóa: Tiêu thụ quá nhiều đường và tinh bột tinh chế có thể gây rối loạn chuyển hóa, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường, béo phì, tim mạch… Những bệnh lý này cũng liên quan mật thiết đến sự phát triển của ung thư.
• “Nuôi dưỡng” tế bào ung thư: Các tế bào ung thư có xu hướng phát triển mạnh mẽ hơn trong môi trường có nhiều đường. Do đó, việc ăn quá nhiều đường và tinh bột tinh chế có thể tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của tế bào ung thư.

Nghiên cứu khoa học nói gì?

Một nghiên cứu trên hơn 47.000 người trưởng thành cho thấy, những người tiêu thụ nhiều tinh bột tinh chế có nguy cơ tử vong do ung thư đại trực tràng cao gần gấp đôi so với những người ăn ít. Bên cạnh đó, người mắc tiểu đường, tình trạng đặc trưng bởi đường huyết và insulin cao cũng được ghi nhận có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn khoảng 22%.

2. Thường Xuyên Ăn Thịt Chế Biến Sẵn Trong Các Bữa Cơm – “Kẻ Giết Người Thầm Lặng”

Xúc xích, thịt nguội, giăm bông, thịt xông khói, lạp xưởng… là những món ăn tiện lợi và được nhiều người Việt yêu thích, đặc biệt là trong bữa sáng hoặc bữa cơm nhanh gọn. Tuy nhiên, đây lại là những thực phẩm tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe.

Vì sao thịt chế biến sẵn lại gây ung thư?

• Chứa nhiều chất bảo quản: Để kéo dài thời gian bảo quản và cải thiện hương vị, các loại thịt chế biến sẵn thường chứa nhiều chất bảo quản như nitrat, nitrit, muối… Các chất này có thể chuyển hóa thành các hợp chất nitrosamine trong cơ thể, là những chất gây ung thư đã được chứng minh.
• Chế biến ở nhiệt độ cao: Quá trình chế biến thịt ở nhiệt độ cao có thể tạo ra các hợp chất heterocyclic amines (HCAs) và polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs), là những chất gây đột biến gen và tăng nguy cơ ung thư.
• Hàm lượng muối cao: Thịt chế biến sẵn thường chứa hàm lượng muối cao, có thể làm tăng huyết áp và nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Các bệnh tim mạch cũng có liên quan đến nguy cơ ung thư.

Bằng chứng từ các nghiên cứu:

Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) đã xếp các loại thịt chế biến sẵn vào nhóm chất có khả năng gây ung thư cho người. Tổng hợp từ nhiều nghiên cứu quốc tế cho thấy, việc ăn 50g thịt chế biến mỗi ngày (tương đương một cây xúc xích hoặc vài lát thịt nguội) có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng thêm 18%. Nguy cơ này có thể cao hơn ở những người tiêu thụ thịt chế biến với tần suất và khối lượng lớn hơn.

3. Ăn Thực Phẩm Nấu Ở Nhiệt Độ Cao – “Bom Hẹn Giờ” Cho Sức Khỏe

Chiên, nướng, áp chảo là những phương pháp chế biến thực phẩm phổ biến trong ẩm thực Việt Nam. Tuy nhiên, việc nấu ăn ở nhiệt độ cao có thể tạo ra các hợp chất có hại, gây tổn thương tế bào và làm tăng nguy cơ ung thư.

Các hợp chất độc hại hình thành khi nấu ở nhiệt độ cao:

• Amin dị vòng (HCAs): Hình thành khi thịt, cá hoặc gia cầm được nấu ở nhiệt độ cao, đặc biệt là khi nướng trực tiếp trên lửa.
• Sản phẩm glycat hóa bền vững (AGEs): Hình thành khi đường và protein kết hợp với nhau ở nhiệt độ cao. AGEs có thể gây viêm mạn tính và tổn thương tế bào.

Ảnh hưởng đến sức khỏe:

Các chất HCA và AGEs được ghi nhận là có khả năng gây tổn thương tế bào, thúc đẩy phản ứng viêm mạn tính và liên quan đến sự hình thành của các khối u. Các loại thực phẩm dễ sinh ra HCA và AGEs gồm thịt đỏ, phô mai, trứng chiên, bơ, các loại hạt nhiều dầu hoặc đồ ăn nhanh. Nguy cơ này càng cao nếu thực phẩm bị cháy cạnh hoặc nướng trực tiếp trên than hồng. Một số nghiên cứu cho thấy thói quen ăn đồ nướng, chiên đi chiên lại dầu mỡ nhiều lần có thể làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày và đại trực tràng.

Để giảm nguy cơ ung thư từ chế độ ăn uống hàng ngày, các chuyên gia khuyến cáo nên:

• Hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường và tinh bột tinh chế: Thay vào đó, hãy ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt, yến mạch…), rau củ, trái cây tươi.
• Tránh sử dụng thịt chế biến sẵn thường xuyên trong bữa ăn gia đình: Hãy lựa chọn các loại thịt tươi ngon và chế biến tại nhà.
• Ưu tiên phương pháp nấu ăn lành mạnh: Hấp, luộc, hầm là những phương pháp chế biến giúp giữ lại tối đa dinh dưỡng và hạn chế sự hình thành các chất độc hại. Tránh chiên rán hoặc nướng trực tiếp ở nhiệt độ cao.
• Đa dạng hóa thực phẩm: Bổ sung nhiều loại rau xanh, trái cây, các loại đậu và hạt vào chế độ ăn uống hàng ngày.
• Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng hợp lý giúp giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh lý, bao gồm cả ung thư.
• Tập thể dục thường xuyên: Vận động giúp tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa ung thư.

Chế độ ăn uống khoa học không chỉ giúp duy trì cân nặng hợp lý, phòng tránh tiểu đường mà còn góp phần bảo vệ cơ thể trước nguy cơ ung thư. Hãy thay đổi những thói quen ăn cơm “độc hại” và áp dụng những lời khuyên trên để bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình ngay hôm nay!