Có Nên Bỏ Chỉ Tôm Trước Khi Ăn? Giải Đáp Từ Lão Ngư Dân và Chuyên Gia Dinh Dưỡng

Tôm là một loại hải sản quen thuộc và được yêu thích trong ẩm thực Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều người thường băn khoăn về việc có nên loại bỏ phần chỉ đen trên lưng tôm trước khi chế biến hay không. Liệu việc bỏ chỉ tôm có thực sự cần thiết? Nó ảnh hưởng đến hương vị và sức khỏe như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn câu trả lời chi tiết từ kinh nghiệm của một lão ngư dân và góc nhìn của chuyên gia dinh dưỡng, giúp bạn an tâm hơn khi thưởng thức món ăn này.

Chỉ Tôm Là Gì? Hiểu Rõ Để An Tâm Thưởng Thức

Chắc hẳn khi sơ chế tôm, bạn đã từng thấy một sợi chỉ màu đen hoặc sẫm màu chạy dọc theo lưng tôm. Đây chính là “chỉ tôm”, hay còn gọi là đường tiêu hóa của tôm. Về cơ bản, nó tương tự như ruột của các loài động vật khác, chứa đựng thức ăn chưa tiêu hóa, vi khuẩn, và các chất thải trong quá trình trao đổi chất.

Nhiều người cho rằng, việc ăn phải chỉ tôm sẽ gây cảm giác khó chịu, thậm chí là ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, liệu điều này có đúng với tất cả các loại tôm và mọi hình thức chế biến?

Để làm sáng tỏ vấn đề này, chúng tôi đã tìm đến ông Ba, một lão ngư dân với hơn 40 năm kinh nghiệm đánh bắt và nuôi trồng thủy sản tại vùng biển Nha Trang. Ông chia sẻ: “Ngày xưa, tôm cá còn hiếm, bắt được con tôm nào quý lắm, có ai mà để ý đến cái chỉ đen đó đâu. Cứ rửa sạch rồi đem chế biến thôi. Nhưng giờ cuộc sống khấm khá hơn, người ta kỹ tính hơn cũng đúng.”

Theo ông Ba, việc có nên bỏ chỉ tôm hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

• Nguồn gốc của tôm: Tôm được đánh bắt tự nhiên ở sông, biển thường có môi trường sống không đảm bảo vệ sinh bằng tôm nuôi công nghiệp. Do đó, khả năng chỉ tôm chứa nhiều tạp chất và vi khuẩn có hại cao hơn.
• Cách chế biến: Nếu tôm được chế biến ở nhiệt độ cao (ví dụ: chiên, nướng, hấp chín kỹ), hầu hết vi khuẩn trong chỉ tôm sẽ bị tiêu diệt. Tuy nhiên, nếu ăn tôm sống (sashimi) hoặc tái, việc loại bỏ chỉ tôm là vô cùng quan trọng.
• Cảm quan cá nhân: Một số người cảm thấy khó chịu hoặc có cảm giác lợn cợn khi ăn phải chỉ tôm, trong khi những người khác lại không gặp vấn đề gì.

“Tóm lại, nếu tôm tươi ngon, được nấu chín kỹ thì không cần quá lo lắng về việc bỏ chỉ tôm. Nhưng cẩn thận vẫn hơn, nhất là khi cho trẻ con ăn,” ông Ba kết luận.

Từ góc độ khoa học, các chuyên gia dinh dưỡng cũng đồng tình với quan điểm của lão ngư dân Ba. Theo Tiến sĩ Lê Thị Hoa, chuyên gia dinh dưỡng tại Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia, việc tiêu thụ chỉ tôm có thể gây ra một số vấn đề sau:

• Nguy cơ nhiễm khuẩn: Chỉ tôm chứa vi khuẩn từ đường ruột của tôm, một số trong đó có thể gây bệnh tiêu chảy, ngộ độc thực phẩm.
• Dị ứng: Một số người có thể bị dị ứng với các chất có trong chỉ tôm.
• Khó tiêu: Chỉ tôm có thể gây khó tiêu, đặc biệt đối với trẻ em và người có hệ tiêu hóa yếu.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Hoa cũng nhấn mạnh rằng nguy cơ này là không đáng kể nếu tôm được nấu chín kỹ. “Nhiệt độ cao sẽ tiêu diệt hầu hết các vi khuẩn có hại. Quan trọng là bạn phải lựa chọn tôm tươi ngon, có nguồn gốc rõ ràng và chế biến đúng cách,” bà nói.

Nếu bạn vẫn cảm thấy lo lắng hoặc muốn đảm bảo an toàn tuyệt đối, việc loại bỏ chỉ tôm là một lựa chọn tốt. Dưới đây là một số cách đơn giản và hiệu quả để bạn thực hiện:

Phương pháp 1: Dùng tăm hoặc que nhọn

1. Rửa sạch tôm.
2. Dùng tăm hoặc que nhọn khẩy nhẹ phần đầu chỉ tôm ở đốt thứ 2 hoặc thứ 3 trên lưng tôm.
3. Nhẹ nhàng kéo sợi chỉ ra khỏi thân tôm.

Phương pháp 2: Dùng dao nhỏ

1. Rửa sạch tôm.
2. Dùng dao nhỏ rạch một đường nông dọc theo sống lưng tôm.
3. Nhẹ nhàng dùng đầu dao lấy sợi chỉ ra.

Phương pháp 3: Mẹo loại bỏ chỉ tôm bằng tay (theo kinh nghiệm của lão ngư dân)

1. Cầm con tôm sao cho phần lưng hướng lên trên.
2. Một tay giữ đầu tôm, tay còn lại giữ thân tôm.
3. Bẻ nhẹ phần nối giữa đầu và thân tôm để tạo một khe hở.
4. Bóp nhẹ đầu tôm để đẩy phần “túi tôm” (nội tạng) ra ngoài.
5. Kéo nhẹ phần túi tôm này, sợi chỉ trên lưng tôm cũng sẽ đi theo ra.

Lưu ý: Khi loại bỏ chỉ tôm, hãy thao tác nhẹ nhàng để tránh làm đứt chỉ hoặc làm nát tôm.

Để đảm bảo an toàn và có món tôm ngon miệng, hãy ghi nhớ những điều sau:

• Chọn tôm tươi ngon: Tôm tươi có thân chắc, vỏ bóng, màu sắc tự nhiên, không có mùi lạ.
• Mua tôm ở địa chỉ uy tín: Nên mua tôm ở các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch hoặc các chợ đầu mối có kiểm định chất lượng.
• Chế biến tôm đúng cách: Nấu tôm chín kỹ để tiêu diệt vi khuẩn.
• Vệ sinh tay và dụng cụ chế biến: Đảm bảo tay và các dụng cụ chế biến sạch sẽ để tránh lây nhiễm vi khuẩn.
• Bảo quản tôm đúng cách: Nếu chưa chế biến ngay, hãy bảo quản tôm trong tủ lạnh.

Việc có nên bỏ chỉ tôm hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và có trải nghiệm ẩm thực tốt nhất, đặc biệt với trẻ em, người lớn tuổi và những người có hệ tiêu hóa nhạy cảm, việc loại bỏ chỉ tôm là một biện pháp phòng ngừa hợp lý. Hãy áp dụng những thông tin và mẹo vặt trong bài viết này để tự tin chế biến những món tôm ngon và an toàn cho cả gia đình.