Thời gian gần đây, tình hình dịch bệnh COVID-19 tại Việt Nam ghi nhận những dấu hiệu đáng chú ý, với số ca nhiễm có xu hướng gia tăng trở lại. Nguyên nhân chủ yếu được xác định là do sự xuất hiện và lây lan của biến chủng Omicron XEC. Biến chủng mới này đặt ra không ít thách thức cho hệ thống y tế và cộng đồng, đòi hỏi sự chủ động và cảnh giác cao độ.
Tại Hà Nội, bên cạnh COVID-19, các bệnh truyền nhiễm khác như sốt xuất huyết và tay chân miệng cũng đang có chiều hướng tăng nhẹ. Các bệnh viện tuyến đầu như Bệnh viện Thanh Nhàn đang phải đối mặt với áp lực điều trị đồng thời nhiều loại bệnh, bao gồm các ca sốt xuất huyết (trong đó có trẻ em), tay chân miệng (cũng có trẻ em) và COVID-19. Điều này cho thấy gánh nặng kép mà ngành y tế đang phải gánh chịu, đặc biệt trong bối cảnh thời tiết giao mùa.
TS.BS Đỗ Thị Thúy Nga, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Hà Nội, chia sẻ rằng số lượng trẻ em nhập viện do COVID-19 đã tăng lên đáng kể từ đầu năm 2025. Chỉ tính riêng một ngày, bệnh viện đã tiếp nhận gần 20 trẻ mắc COVID-19. Mặc dù đáng mừng là chưa có trường hợp nào diễn biến nặng đến mức phải thở máy hay can thiệp đặc biệt, song nhiều trẻ em vẫn phải đối mặt với biến chứng viêm phổi, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ.
Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, bác sĩ Đồng Phú Khiêm, Phó Giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực, cho biết số ca COVID-19 nhập viện vẫn xuất hiện đều đặn mỗi ngày. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp là nhẹ và bệnh nhân có thể tự điều trị tại nhà. Dù vẫn có một số ca nặng cần thở máy, nhưng chưa ghi nhận trường hợp nào phải can thiệp ECMO như giai đoạn trước đây.
Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng thời tiết nóng ẩm là điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết, tay chân miệng và COVID-19 gia tăng. Sốt xuất huyết và tay chân miệng đang bước vào mùa cao điểm, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch nếu không có các biện pháp kiểm soát hiệu quả.
Trong bối cảnh đó, COVID-19 tuy đã giảm mức độ nghiêm trọng so với trước đây, nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây ra những diễn biến nặng, đặc biệt ở nhóm người cao tuổi, người có bệnh nền hoặc chưa tiêm đủ vắc xin. Do đó, việc nâng cao ý thức phòng bệnh và tuân thủ các biện pháp bảo vệ cá nhân vẫn là vô cùng quan trọng.
Biến chủng Omicron XEC đang gây ra các triệu chứng phổ biến như sốt, ho, đau đầu, đau nhức cơ, sổ mũi… Mặc dù vậy, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xếp biến chủng này vào nhóm nguy cơ thấp. Điều này không có nghĩa là chúng ta được phép chủ quan, nhưng giúp chúng ta có cái nhìn khách quan và bình tĩnh hơn về tình hình dịch bệnh.
PGS.TS Đỗ Văn Dũng, giảng viên cao cấp Khoa Y tế công cộng, Đại học Y Dược TP.HCM, nhận định rằng Omicron XEC có tốc độ lây lan nhanh, nhưng độc lực không tăng. Do đó, việc test nhanh để xác định mắc bệnh không còn là bắt buộc đối với tất cả mọi người. Tuy nhiên, người dân cần đặc biệt lưu ý đến nhóm nguy cơ cao như người già và người mắc bệnh nền, vì họ có khả năng gặp phải các biến chứng nghiêm trọng hơn.
Câu hỏi đặt ra là khi có triệu chứng nghi ngờ mắc COVID-19, chúng ta nên làm gì? Việc test nhanh có thực sự cần thiết hay chúng ta có thể tự theo dõi và điều trị tại nhà?
Theo các chuyên gia y tế, việc quyết định có test nhanh hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
Trong trường hợp nghi ngờ mắc COVID-19, điều quan trọng nhất là tuân thủ các biện pháp phòng tránh lây lan, như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên, giữ vệ sinh cá nhân và môi trường, tránh tụ tập đông người.
Dưới đây là một số trường hợp cụ thể mà bạn nên cân nhắc test nhanh COVID-19:
Nếu bạn quyết định tự theo dõi tại nhà, hãy lưu ý những điều sau:
Mặc dù COVID-19 đã giảm mức độ nghiêm trọng, nhưng việc tiêm vắc xin vẫn là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Vắc xin giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, giảm nguy cơ nhập viện và tử vong, đồng thời giảm nguy cơ lây lan cho người khác.
Nếu bạn chưa tiêm vắc xin hoặc chưa tiêm đủ liều, hãy liên hệ với cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn và tiêm chủng. Vắc xin là “vũ khí” quan trọng giúp chúng ta bảo vệ bản thân và cộng đồng trước dịch bệnh.
Ngoài việc tiêm vắc xin, chúng ta cần tiếp tục duy trì các biện pháp phòng ngừa COVID-19 hiệu quả khác, như:
Tóm lại, trong bối cảnh COVID-19 có dấu hiệu tái xuất và sự xuất hiện của các biến chủng mới như Omicron XEC, việc nâng cao ý thức phòng bệnh và tuân thủ các biện pháp bảo vệ cá nhân là vô cùng quan trọng. Quyết định test nhanh hay tự theo dõi tại nhà cần dựa trên tình hình cụ thể của từng cá nhân. Quan trọng nhất, hãy luôn giữ liên lạc với cơ sở y tế để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời, góp phần bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.