Đột Quỵ Trẻ Hóa: 7 Cách Phòng Ngừa & Lối Sống Lành Mạnh

Đột quỵ, căn bệnh vốn được xem là nỗi ám ảnh của tuổi già, nay đang ngày càng “trẻ hóa” tại Việt Nam. Những con số thống kê đáng báo động và những cảnh báo từ chuyên gia đang gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về lối sống và sức khỏe của giới trẻ. Bài viết này sẽ đi sâu vào 7 nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng đột quỵ ở người trẻ, đồng thời cung cấp những thông tin hữu ích giúp bạn phòng ngừa và xây dựng một cuộc sống bền vững.

Đột Quỵ “Trẻ Hóa” – Thực Trạng Đáng Báo Động Tại Việt Nam

Theo PGS TS BS Nguyễn Huy Thắng, Trưởng Khoa Bệnh lý mạch máu não, Bệnh viện Nhân dân 115 (TP HCM), độ tuổi trung bình mắc đột quỵ tại Việt Nam đang trẻ hơn so với thế giới khoảng 10 tuổi. Nếu như trên thế giới, độ tuổi trung bình mắc đột quỵ dao động từ 70-75 tuổi, thì tại Việt Nam, con số này chỉ là 62.

Nghiên cứu trên hơn 6.600 bệnh nhân đột quỵ cho thấy sự trẻ hóa đáng lo ngại này. Thậm chí, trong một buổi giao ban gần đây, gần một nửa trong số 49 bệnh nhân đột quỵ nhập viện dưới 56 tuổi, trong đó có một bệnh nhân nữ chỉ mới 21 tuổi. Điều này cho thấy đột quỵ không còn là “đặc quyền” của người già mà đang ngày càng đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của những người trẻ tuổi.

Tại Sao Đột Quỵ Lại “Trẻ Hóa”?

Có nhiều yếu tố góp phần vào tình trạng đột quỵ “trẻ hóa” tại Việt Nam. PGS TS BS Nguyễn Huy Thắng đã chỉ ra 7 nguyên nhân chính, bao gồm:

1. Bệnh Nền “Trẻ Hóa”: Tăng Huyết Áp, Tiểu Đường, Rối Loạn Mỡ Máu Ở Người Trẻ

Lối sống ít vận động, chế độ ăn uống không lành mạnh với nhiều đồ ăn nhanh, đồ béo đã khiến các bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiểu đường và rối loạn mỡ máu xuất hiện ngày càng sớm ở người trẻ. Đây là những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn đến đột quỵ.

2. Áp Lực Cuộc Sống Đô Thị: Căng Thẳng, Stress Triền Miên

Cuộc sống đô thị với nhịp độ nhanh, áp lực công việc, học hành và mạng xã hội đã gây ra những căng thẳng, stress kéo dài cho người trẻ. Tình trạng này có thể dẫn đến tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim và các vấn đề tim mạch khác, làm tăng nguy cơ đột quỵ.

3. Ô Nhiễm Không Khí Nghiêm Trọng: Khói Bụi “Bủa Vây”

Tình trạng ô nhiễm không khí, đặc biệt là khói bụi từ các phương tiện giao thông và hoạt động công nghiệp, là một vấn đề nhức nhối tại các đô thị lớn ở Việt Nam. Các hạt bụi mịn có thể xâm nhập vào hệ tuần hoàn, gây viêm và tổn thương mạch máu, từ đó làm tăng nguy cơ đột quỵ.

4. Hệ Thống Y Tế Chưa Bao Phủ Đủ: Thiếu Tầm Soát Bệnh Lý Nền Ở Người Trẻ

Hệ thống y tế cơ sở chưa bao phủ đủ và thiếu các chương trình tầm soát bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiểu đường ở người trẻ. Điều này khiến nhiều người không biết mình mắc bệnh cho đến khi bệnh trở nên nghiêm trọng và gây ra các biến chứng, trong đó có đột quỵ.

5. Thói Quen Xấu “Gặm Nhấm” Sức Khỏe: Hút Thuốc, Rượu Bia, Sử Dụng Chất Kích Thích

Việc sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia và các chất gây nghiện khác đang có xu hướng gia tăng trong giới trẻ. Những thói quen này gây tổn thương trực tiếp đến hệ mạch máu, làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và đột quỵ.

6. Yếu Tố Di Truyền Và Chủng Tộc: Nguy Cơ Tiềm Ẩn

Một số nhóm dân tộc có nguy cơ mắc đột quỵ cao hơn do yếu tố di truyền. Nguy cơ này càng trở nên nghiêm trọng hơn khi kết hợp với môi trường sống bất lợi và lối sống không lành mạnh.

7. Thiếu Kiến Thức Và Nhận Thức: Chủ Quan Với Sức Khỏe

Nhiều người trẻ vẫn nghĩ rằng đột quỵ chỉ xảy ra ở người già và chủ quan với sức khỏe của bản thân. Họ thường không nhận ra các dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ và nhập viện quá muộn, làm giảm hiệu quả điều trị.

Phòng Ngừa Đột Quỵ “Trẻ Hóa”: Xây Dựng Lối Sống Bền Vững Từ Hôm Nay

Để phòng ngừa đột quỵ “trẻ hóa”, mỗi người cần chủ động xây dựng một lối sống lành mạnh và bền vững, bao gồm:

Thay Đổi Chế Độ Ăn Uống: Ăn Uống Khoa Học, Hạn Chế Đồ Ăn Nhanh

• Tăng cường ăn rau xanh, trái cây và các loại ngũ cốc nguyên hạt.
• Hạn chế ăn đồ ăn nhanh, đồ chiên xào nhiều dầu mỡ, đồ ngọt và đồ uống có gas.
• Giảm lượng muối trong khẩu phần ăn hàng ngày.
• Uống đủ nước mỗi ngày.

Tăng Cường Vận Động: Tập Thể Dục Thường Xuyên

• Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để tập thể dục hoặc vận động thể chất.
• Chọn các bài tập phù hợp với sức khỏe và sở thích của bản thân.
• Đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe hoặc tập yoga đều là những lựa chọn tốt.

Kiểm Soát Căng Thẳng: Giữ Tinh Thần Lạc Quan, Vui Vẻ

• Tìm kiếm những hoạt động giúp thư giãn và giảm căng thẳng như đọc sách, nghe nhạc, thiền định hoặc yoga.
• Dành thời gian cho gia đình và bạn bè.
• Ngủ đủ giấc và tránh làm việc quá sức.

Từ Bỏ Thói Quen Xấu: Không Hút Thuốc, Hạn Chế Rượu Bia

• Bỏ hút thuốc lá và các sản phẩm chứa nicotine.
• Hạn chế uống rượu bia và các chất kích thích khác.

Kiểm Tra Sức Khỏe Định Kỳ: Phát Hiện Sớm Bệnh Lý Nền

• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý nền như tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu.
• Tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ.

Nhận Biết Dấu Hiệu Cảnh Báo Sớm Của Đột Quỵ: Gọi Cấp Cứu Ngay Lập Tức

• Đột ngột tê yếu một bên mặt, tay hoặc chân.
• Khó nói, nói ngọng hoặc không hiểu lời nói.
• Đột ngột mất thị lực một hoặc hai bên mắt.
• Đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân.
• Chóng mặt, mất thăng bằng.

Khi có bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, cần gọi cấp cứu ngay lập tức để được can thiệp kịp thời.

Kết Bài: Chủ Động Thay Đổi Để Phòng Ngừa Đột Quỵ, Hướng Tới Cuộc Sống Bền Vững

Tình trạng đột quỵ trẻ hóa đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về lối sống thiếu lành mạnh của giới trẻ hiện nay. Để bảo vệ sức khỏe và hướng tới một cuộc sống bền vững, mỗi người cần chủ động thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống khoa học, tăng cường vận động và kiểm soát căng thẳng. Đừng chủ quan với sức khỏe của bản thân, bởi phòng bệnh hơn chữa bệnh. Hãy hành động ngay từ hôm nay để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ và tận hưởng một cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc.