“Nhịn ăn sáng để giảm cân”: Lợi hay Hại? Chuyên gia Việt Nam cảnh báo!

Nhiều người trẻ hiện nay đang áp dụng phương pháp “nhịn ăn gián đoạn” với mong muốn giảm cân nhanh chóng, trong đó việc bỏ bữa sáng được xem là một phần của quy trình. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế Việt Nam cảnh báo rằng thói quen này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe, đặc biệt là ảnh hưởng đến chuyển hóa đường huyết, sức khỏe đường ruột và tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm. Vậy thực hư chuyện này ra sao, chúng ta hãy cùng tìm hiểu.

Nhịn ăn sáng có thực sự giúp giảm cân? Góc nhìn từ chuyên gia

Việc nhịn ăn sáng để giảm cân đang là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Một số người cho rằng đây là một cách hiệu quả để cắt giảm lượng calo nạp vào cơ thể, từ đó giúp giảm cân. Tuy nhiên, các chuyên gia dinh dưỡng lại không đồng tình với quan điểm này.

ThS.BS Bùi Thị Duyên, Phó Chủ nhiệm phụ trách Khoa Dinh dưỡng – Bệnh viện Quân y 175 (TP HCM), cho biết việc giảm cân bền vững và lành mạnh cần dựa trên sự cân bằng năng lượng, điều chỉnh hormone và tạo thói quen ăn uống điều độ, chứ không đơn thuần là bỏ bữa. Mỗi người có thể trạng và lối sống khác nhau, do đó cần tham khảo ý kiến chuyên gia để có phác đồ giảm cân phù hợp.

Bác sĩ chuyên khoa II Lê Thị Kim Lý, Phó trưởng Khoa Nội tiêu hóa – Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP HCM), nhấn mạnh rằng bỏ bữa sáng không chỉ đơn thuần là “bỏ qua một bữa ăn”, mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến nhiều chức năng chuyển hóa quan trọng trong cơ thể.

Ảnh hưởng đến chuyển hóa đường huyết

Theo BS Lý, việc nhịn ăn sáng thường xuyên có thể làm tăng nồng độ axit béo tự do trong máu, ảnh hưởng đến hoạt động của insulin, từ đó làm tăng nguy cơ đề kháng insulin, tiền đái tháo đường và các rối loạn chuyển hóa. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người thường xuyên bỏ bữa sáng, đặc biệt là người béo phì hoặc trẻ em, có nguy cơ tiền đái tháo đường cao hơn.

Một nghiên cứu tại Nhật Bản từng ghi nhận học sinh trung học bỏ bữa sáng có nguy cơ tiền đái tháo đường cao gấp 1,85 lần so với nhóm ăn sáng đầy đủ.

Gây hại cho dạ dày

Không chỉ ảnh hưởng đến đường huyết, việc nhịn ăn sáng kéo dài còn gây hại cho dạ dày. BS Lý phân tích khi dạ dày trống nhưng vẫn tiết dịch vị, lâu ngày có thể gây kích ứng niêm mạc, dẫn đến viêm loét dạ dày tá tràng hoặc trào ngược thực quản.

Bệnh viện Nhân dân Gia Định từng tiếp nhận nhiều bệnh nhân đau dạ dày mạn tính mà nguyên nhân xuất phát từ thói quen bỏ bữa sáng.

Tăng nguy cơ ung thư đường tiêu hóa

“Bỏ bữa sáng khiến dạ dày rỗng kéo dài, axit vẫn tiết ra mà không có thức ăn trung hòa sẽ gây tổn thương niêm mạc. Về lâu dài, nguy cơ viêm mạn tính và thậm chí là ung thư đường tiêu hóa sẽ gia tăng” – BS Lý lưu ý.

Một số nghiên cứu cũng cho thấy người thường xuyên không ăn sáng có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư đường tiêu hóa (dạ dày, thực quản, đại tràng, gan…) cao gấp 2-5 lần so với người duy trì bữa sáng đầy đủ.

Mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột

BS Lý cho biết hệ vi sinh đường ruột gồm hàng ngàn tỉ vi khuẩn có lợi cũng chịu ảnh hưởng mạnh từ thói quen ăn uống. Người duy trì bữa sáng đều đặn có hệ vi sinh vật phong phú, cân bằng, từ đó giúp tăng cường miễn dịch và giảm nguy cơ viêm mạn tính.

“Bỏ bữa ăn sáng có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh, dẫn đến tăng chủng vi khuẩn gây viêm, ảnh hưởng đến tiêu hóa, miễn dịch và thậm chí là quá trình trao đổi chất” – BS Lý cảnh báo.

Vậy ăn sáng như thế nào là đúng cách? Theo ThS.BS Bùi Thị Duyên, một bữa sáng lành mạnh nên đủ 4 nhóm chất:

• Bột đường phức hợp: Yến mạch, ngũ cốc nguyên hạt giúp no lâu, ổn định đường huyết.
• Chất đạm: Trứng, sữa, cá…
• Chất béo lành mạnh: Từ các loại hạt, dầu ô liu, bơ…
• Vitamin và khoáng chất: Từ rau xanh và trái cây tươi hỗ trợ tiêu hóa và tăng đề kháng.

Với những người không thấy đói vào buổi sáng, có thể bắt đầu bằng những món nhẹ như cháo loãng, súp, sữa chua không đường hoặc trái cây. Việc ăn sáng cần duy trì đều đặn để thiết lập lại nhịp sinh học cho cơ thể.

Lời khuyên từ chuyên gia: Không nên nhịn ăn sáng để giảm cân

Các chuyên gia khuyến cáo rằng việc nhịn ăn sáng để giảm cân không phải là một phương pháp lành mạnh và bền vững. Thay vào đó, chúng ta nên xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng, đầy đủ dinh dưỡng và kết hợp với vận động thường xuyên để đạt được mục tiêu giảm cân một cách an toàn và hiệu quả. Đặc biệt, hãy tham khảo ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng để có một kế hoạch giảm cân phù hợp với thể trạng và lối sống của bản thân.

Tóm lại: Nhịn ăn sáng không phải là giải pháp giảm cân tối ưu, tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh tật, cần cân nhắc kỹ lưỡng để bảo vệ sức khỏe.